“Ze gaven niks om ons”, over het Rode Kruis in WOII

“Ze gaven niks om ons”, over het Rode Kruis in WOII

“Ze gaven niks om ons”. Dat is de reactie van Auschwitz-overlevende Frieda Menco in het NOS-programma ‘Het Rode Kruis in de Tweede Wereldoorlog’. In het jubileumjaar van de hulporganisatie (ze bestaan 150 jaar) presenteert het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) de resultaten van een onafhankelijk onderzoek naar de rol van het Rode Kruis in WOII. Aan de vooravond van die presentatie zendt de NOS op 30 oktober een documentaire uit.

Vanuit de Joodse gemeenschap en de illegaliteit kwam na de oorlog veel kritiek op het Nederlandse Rode Kruis. Waar andere landen gevangenen in de concentratiekampen voedselpakketten stuurden, gebeurde dat vanuit Nederland niet of nauwelijks. Het hoofdbestuur in Den Haag beriep zich op de Conventie van Genève, waardoor er alleen hulp beschikbaar was voor krijgsgevangenen, politieke gevangenen en gijzelaars. Burgers vielen buiten die definitie.  

Toenmalig directeur Cees Breederveld gaf in 2012 het NIOD opdracht om een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de rol van de hulporganisatie in de Tweede Wereldoorlog. Dat resulteerde in het boek ‘Kwesties van Leven en Dood’, van NIOD-onderzoeker Regina Grüter.

In de documentaire neemt NOS presentator Mark Visser de kijker mee naar het toenmalige hoofdkantoor van het Rode Kruis in Den Haag, waar het dagelijks bestuur zetelde en de beslissingen nam. Hij is ook op plekken waar lokale Rode Kruis-initiatieven wel positief uitpakten. Bijvoorbeeld in Huize Bergen waar voedselpakketten werden samengesteld voor Kamp Vught, en het Jezuïetenklooster in Maastricht, waar de Rode Kruis-vrijwilligers wel een manier vonden om -achter de rug van de Duitsers om- te helpen.

NOS Het Rode Kruis in de oorlog: ze gaven niks om ons
Presentatie: Mark Visser
Maandag 30 oktober, 20.26-20.51 uur, NPO 2

Deel dit artikel