
Een top die zich kenmerkt door onvoorspelbaarheid. Hoe laat moet een camera klaarstaan langs de A44, om het shot van een langsrazende Beast te vangen? In welk dagdeel valt de Noord-Atlantische Raad, het moment waarop de echte besluiten gaan vallen? Trump landt op maandagavond. Of toch dinsdagochtend? Maar toch zeker voor het diner bij de koning. Áls hij komt. Zonder hoofdgast, een hele andere top.
Weken geleden, met de NAVO-top in Den Haag in aantocht, besloten we op de nieuwsredactie van de NOS dat we het verhaal van deze top op een andere manier moesten gaan vertellen. Niet in één extra lang Journaal waarin alles moet zitten, maar door er twee dagen lang live bij te zijn. En alle onvoorspelbaarheid te laten komen zoals het komt.
Stream
Een beetje door de omstandigheden gedwongen en een beetje omdat we toch al die richting op bewegen, werd deze top zo voor ons een mooie proeftuin. De laatste maanden experimenteren we actief met langer online live erbij zijn: streaming op NOS.nl en in de NOS-app. De aankondiging van de nieuwe paus, de val van het kabinet-Schoof; bij grote nieuwsgebeurtenissen onderzoeken en leren we hoe we er online nog dichter bij kunnen zijn op het moment dat het nieuws zich ontrolt.
Dat raakt natuurlijk aan live televisie; we zijn een nieuwsorganisatie die dit al decennia gewend is te doen. Denk aan een grote natuurramp, een aanslag of de val van een kabinet; vanuit een onverwachte nieuwsgebeurtenis urenlang van minuut tot minuut live verslag doen op radio en televisie is voor onze redactie niet ongewoon.
Toch brengt livestreaming iets nieuws. De tijdsbeperking van televisie, waarbij altijd een volgend programma wacht, is weg. We kunnen meer ruimte nemen om het verhaal zichzelf te laten vertellen. En om de sfeer te proeven, vragen te laten horen, het nieuws direct te duiden en analyseren.
In een stream mag ook even niks gebeuren. Dan is het kijken naar een liveshot van het World Forum, wachtend op de volgende doorstep van een wereldleider. Waarna het weer doorschakelt naar een uitzending met alle toeters en bellen; een presentator die je meeneemt langs verslaggevers, correspondenten, deskundigen, omstanders en dagjesmensen, live interviews met de hoofdrolspelers en persconferenties.
Een stream is minder strak en gescript dan een gemiddeld Achtuurjournaal; het is wat ruwer en vers van de lever. Er gaat af en toe iets mis, een verslaggever moet soms even zoeken naar woorden, hier en daar zit een rommelige beeldovergang. Maar ernaar kijkend voelt dat niet vreemd, omdat het nieuws je samen met de makers overkomt.
Vragen en antwoorden
Zo brengt live streamen een nieuwe dynamiek en nieuwe vertelvormen. En voor ons een zeer natuurlijke, journalistieke vorm van het nieuws brengen: samen met het publiek in het moment zitten en ontrafelen wat er gebeurt. Jou meenemen in onze zoektocht naar woorden die er betekenis aan geven. En samen met de kijker de vragen formuleren die dit alles oproept – en de antwoorden vinden.
Voor die vragen van kijkers is in een stream ruimte, ook dat is zeer waardevol. De uitzendploeg kreeg tijdens de twee dagen NAVO-top via vraag@nos.nl maar liefst 4.678 vragen binnen. We konden er veel kwijt in de uitzending, in ingelaste Q&A’s met de deskundigen en verslaggevers en in artikelen online.
Erbij zijn
Twee volle dagen lang live verslag doen van zo’n NAVO-top vergt wel wat. Dat shot van de Beast op de A44 komt niet vanzelf de studio binnenrollen. Haast continu waren 22 verslaggevers tegelijk op pad, met 22 cameramensen aan hun zijde, we rolden 1200 meter kabel uit in het World Forum, er werd urenlang live ondertiteld, met 25 inkomende liveverbindingen in twee verschillende studio’s. Het is een flinke operatie (kijk hier terug hoe dat er achter de schermen uitzag).
We doen dit dus gelukkig niet iedere dag. Maar dat we er vaker online live bij willen zijn, en daar hopelijk ook steeds beter in worden, dat is wel het doel. Juist ook bij minder kolossale nieuwsgebeurtenissen, en dus ook met een veel slankere operatie.
Al is het alleen omdat we met een stream zijn waar jij ook bent: online. Nieuws op televisie en nieuws online groeien zo naar elkaar toe. Ook letterlijk; deze stream van de NAVO-top was zowel op dinsdag als op woensdag ook grote delen van de dag op NPO1 te zien.
Deze vorm van het nieuws live meemaken voorziet duidelijk in een behoefte. Ruim twee miljoen mensen keken de stream van de NAVO-top op NOS.nl of in de NOS-app. Dat is los van de honderdduizenden kijkers op NPO1, op themakanalen, de NOS streamingapp op je TV, NPO Start en Ziggo kanaal 160. Een vorm van verslag doen die ons de kans biedt waar te maken wat we zo graag doen; bovenop het nieuws zitten, samen met het publiek ontdekken wat er gebeurt, erbij zijn.
Lucas Waagmeester, adjunct-hoofdredacteur NOS Nieuws