Hoe Anne’s knikkers in het Jeugdjournaal belandden

Een primeur van het NOS Jeugdjournaal: 69 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog zijn de knikkers opgedoken waarmee Anne Frank speelde voordat ze moest onderduiken. Aan eindredacteur Marga van Beusekom van het Jeugdjournaal de vraag hoe het verhaal tot stand kwam…

Begin december kreeg het Jeugdjournaal het knikkerverhaal aangeboden. Ad van Liempt kwam een kopje koffie drinken bij mij thuis. Hij had “iets leuks” voor ons en wilde dat liever niet over de telefoon vertellen.

Tentoonstelling
Ad was als gastconservator van de tentoonstelling De Tweede Wereldoorlog in 100 voorwerpen (vanaf morgen in de Kunsthal in Rotterdam) op het blik met knikkers gestuit bij het zoeken naar voorwerpen voor de tentoonstelling. Na overleg vonden hij en de Anne Frank Stichting dat dit een verhaal was dat het Jeugdjournaal als eerste zou moeten brengen. Omdat Anne een jong meisje was, omdat knikkers kinderspeelgoed zijn en omdat het Jeugdjournaal zo’n goed programma is. Misschien heeft ook meegespeeld dat Ad de beginjaren van het Jeugdjournaal (* 1981) heeft meegemaakt als eindredacteur…

Buurmeisje
Zo werden we in contact gebracht met het oude buurmeisje van Anne, de nu 83-jarige Toosje Kupers. In eerste instantie leek er haast bij te zitten. Mevrouw was al oud en niet zo gezond meer. Uiteindelijk werd een afspraak gemaakt voor 17 januari. Jeugdjournaalverslaggever Nick Renooij werd ingelicht over het onderwerp. Hij was natuurlijk meteen enthousiast.

Voortijdig uitlekken
Het spannendste van het geheel: hoe konden we voorkomen dat dit verhaal voortijdig zou uitlekken? Want er zou vast en zeker ook internationale belangstelling voor komen. Wie moesten we absoluut inlichten over de plannen? Zoals de hoofdredactie, de cameraploeg en de Paintbox. En hoe konden we voorkomen dat een embargo over het hoofd zou worden gezien in iNOS?

De oplossing: Nick Renooij’s laptop. Daarop monteerde hij de items voor Jeugd en Journaal. Zodat niemand per ongeluk op het verhaal zou stuiten.

Bijna mis
Het is een paar keer bijna mis gegaan: zo waren er museummedewerkers die zich verspraken. Gelukkig tegenover NOS-verslaggevers, die zich aan de afspraak hielden dat het Jeugdjournaal eerst zou publiceren. Ook het Comité 4 en 5 mei maakte een misstapje: dat stuurde een lijst naar een ander televisieprogramma met bij object nummer 39 (de knikkers) de vermelding “NOG GEHEIM!”
Maar het is goed gegaan…