Monument IKON-journalisten krijgt plek bij de NOS

De witte binnenmuur bij de hoofdingang van de NOS krijgt een wandsculptuur. Geen willekeurig kunstwerk, maar het monument ter nagedachtenis van vijf vermoorde IKON-journalisten. Door de verhuizing van de IKON naar de EO moest voor dit monument een goede plek gevonden worden, bij voorkeur binnen de publieke omroep. Na een verkenning bij Beeld en Geluid, waar geen goede wand voorhanden was, kwam men uit bij de NOS. In de eerste plaats omdat we een journalistieke organisatie zijn, maar ook omdat we een geschikte plek hebben.  

Veel journalisten herinneren het zich als de dag van gisteren: de schok toen bekend werd dat IKON-collega’s Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemse en Hans ter Laag in koelen bloede waren vermoord door het regeringsleger van El Salvador. Het gebeurde op 17 maart 1982 in de provincie Chalatenango, waar het viertal werkte aan een documentaire voor de actualiteitenrubriek Kenmerk. Onderwerp van de documentaire was een portret van een boerengezin in een land dat gebukt ging onder de gewelddadige dictatuur van het Salvadoraanse regime. Zeven jaar later, op 19 maart 1989, trof IKON-cameraman Cornel Lagrouw in El Salvador een vergelijkbaar lot. Hij werd getroffen door een gericht schot, in de nasleep van een vuurgevecht waar hij met zijn team ongewild in terecht was gekomen.

Het monument, een natuurstenen reliëf van de inmiddels overleden Utrechtse beeldhouwer en journalist Marius van Beek, werd dinsdag 25 februari bevestigd en op 17 maart aanstaande officieel onthuld. Beeld en Geluid wordt formeel de eigenaar van de sculptuur en zal zorg dragen voor onderhoud.

Jan de Jong, algemeen directeur van de NOS: “Het is een eer om dit gedenkteken in ontvangst te mogen nemen en een plek te geven in ons gebouw. Journalistieke verslaggeving in conflictgebieden is een van de taken van de NOS. We weten als geen ander hoe belangrijk dit werk is en hoeveel inspanning onze collega’s in het buitenland leveren. Dat gold ook voor de IKON-journalisten en -cameraman die in El Salvador koelbloedig zijn omgebracht. We betreuren het verschrikkelijke lot dat hen trof en staan graag stil bij wat zij voor de Nederlandse journalistiek hebben betekend”.

Op maandag 17 maart ontvangen de IKON, Beeld en Geluid en namens de NOS Jan de Jong een aantal genodigden, onder wie familie van de vermoorde journalisten. In een kort programma, met onder meer een journalistenforum over journalistiek in conflictgebieden, wordt stilgestaan bij de dood van Koster, Kuiper, Willemse, Ter Laag en Lagrouw.