80 jaar Februaristaking

Dit jaar is het tachtig jaar geleden dat de Februaristaking werd uitgeroepen. Het was in bezet Europa het enige openlijke en massale protest tegen de anti-Joodse maatregelen van de nazi’s. De NOS brengt in de middag een rechtstreekse uitzending van de herdenking bij het standbeeld De Dokwerker op het Jonas Daniël Meijerplein in Amsterdam. Vanwege de coronamaatregelen is de herdenking niet openbaar en alleen te volgen op televisie. In de avonduitzending wordt uitgebreid teruggeblikt op de herdenking. In beide programma’s zijn reportages te zien en praat presentator Rob Trip met gasten.

De programma’s
’s Middags wordt op NPO 1 live verslag gedaan van de herdenking, inclusief kransleggingen, en met toespraken van onder andere de Amsterdamse burgemeester Halsema. Ook is er muziek van Wende. Rob Trip praat met historica Annet Mooij, die onderzoek deed naar de geschiedenis van de staking én de herdenking ervan.

In de avonduitzending komen de belangrijkste momenten nog een keer terug, aangevuld met reportages. Daarin het verhaal van het wrede lot dat veel stakers wachtte. En er is een reportage over Gerrit Blom, die samen met nog zo’n 400 Joodse mannen werd opgepakt bij de razzia’s die de aanleiding vormden voor de Februaristaking. Hij was één van de slechts twee weggevoerde mannen die de oorlog overleefden. Te gast is historica Wally de Lang, die de geschiedenis van de razzia’s heeft gereconstrueerd en de achtergrond heeft achterhaald van de opgepakte mannen, over wie lang weinig bekend was. Met Annet Mooij praat Trip over het belang en de reikwijdte van de staking. 

De Februaristaking
De Februaristaking was een reactie op de eerste grote razzia’s door de nazi’s onder Joodse Amsterdammers. Zo’n 400 van hen werden opgepakt. De staking begon in Amsterdam bij de Gemeentetram en breidde zich uit naar andere gemeentelijke diensten en naar bedrijven. Een dag later werd ook buiten Amsterdam het werk neergelegd. De represailles van de Duitse bezetter waren meedogenloos: stakingsleiders werden doodgeschoten en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt werd vervangen door een aanhanger van het nieuwe regime. De bij de razzia’s weggevoerde Joden vonden bijna allemaal de dood in de concentratiekampen Buchenwald en Mauthausen.

NOS 80 jaar na de Februaristaking
Donderdag 25 februari
16.30-17.15 uur, NPO 1
22.15-22.50 uur, NPO 2

De NOS maakt ook een vijfdelige podcastserie over de Februaristaking. Ook die wordt gepresenteerd door Rob Trip. Alle afleveringen komen zaterdag 20 februari online. Meer informatie hierover volgt in een apart persbericht.

Foto: ANP