Herhaling NOS-documentaire over de Joodse Raad

De Joodse Raad staat de laatste tijd weer volop in de belangstelling door de veelgeprezen EO-serie over het onderwerp. De serie is fictie, gebaseerd op feiten. Aanleiding om ook de feiten zelf te laten spreken, in een herhaling van de NOS-documentaire over de Joodse Raad uit 2021.

In 1941 wordt de Raad op last van de Duitse bezetter in het leven geroepen. Ze moet de communicatie verzorgen tussen de Duitsers en de Joodse bevolking. In de Raad zitten voornamelijk invloedrijke Amsterdamse notabelen, onder wie diamanthandelaar Abraham Asscher en professor David Cohen.

Aanvankelijk gestart met het idee om de Joodse gemeenschap zo goed mogelijk te dienen, ziet de Raad zich al snel geconfronteerd met een duivels dilemma rond de anti-joodse maatregelen, inclusief de deportaties: weigeren en de nazi’s de vrije hand geven of meewerken om, zoals Cohen na de oorlog verklaart, “erger te voorkomen”.

In de documentaire spreekt Winfried Baijens met de onderzoekers Erik Somers en Laurien Vastenhout. Somers publiceerde de na-oorlogse mémoires van David Cohen. Vastenhout promoveerde op haar onderzoek over de Joodse Raad en de vergelijkbare Belgische en Franse verenigingen die op last van de Duitsers werden opgericht.

Ook komt de voormalig secretaresse van de Joodse Raad, Mirjam Bolle-Levie, aan het woord. Ten tijde van de originele uitzending was ze 104 jaar oud. In de documentaire zegt ze: “Ze hadden geen keus, ze wisten niet wat er zou gebeuren.(…) Ik heb geen dingen gedaan, geloof ik, die Joden hebben weggestuurd of wat dan ook en ik heb me er niet voor geschaamd.”

De Joodse Raad (herhaling)
Vrijdag 3 mei, 20.33-21.18 uur, NPO 1