Het NOS Nieuwsbehoeften-model

Als publieke omroep vinden wij het publiek belangrijk. Sterker nog, wij stellen het publiek centraal. Dat betekent niet dat we nieuws brengen dat mensen graag willen horen. Of dat we ons op commerciële wijze richten op een zo groot mogelijk bereik. Het betekent dat we stilstaan bij de mensen voor wie wij nieuws maken. Wie zijn dit? Wat hebben ze nodig? En hoe kan een NOS nieuwsproduct in die behoefte voorzien?

Door jarenlang onderzoek te doen naar de motivaties van mensen om nieuws te consumeren weten we dat er vier verschillende nieuwsbehoeften bestaan: bijblijven, toepassen, mening vormen en beleven.


In april 2016 is hier een boek over verschenen: Nieuwsbehoeften, een NOS-boek over nieuwsgebruik, geschreven door Maike Olij. In dit boek wordt ingezoomd op de vier nieuwsbehoeften en de veranderende journalistieke-, media- en maatschappelijke context waarin deze zich bevinden. In het boek staan voorbeelden van bestaande en nieuwe nieuwsformats die inspelen op de behoeftes. Hierbij wordt over grenzen van genres, professies en platforms heen gekeken en een ruime definitie van het woord ‘nieuws’ gehanteerd.

Verloop behoeften gedurende een dag

Verhoudingen van de behoeften

Verloop behoeften gedurende een dag

123Samenleving, media en nieuwsIn het eerste hoofdstuk van Nieuwsbehoeften gaan we in op de samenleving waarin we nu leven en de grote veranderingen die de wereld nu doormaakt. Wil je hier meer over weten? Lees dan ook eens de Trendrede; een heldere schets van de actualiteit (en de mogelijke toekomst) van enkele prominent trendwatchers. Ook is het interessant om de Edelman Trust Barometer te bekijken. Dit rapport laat zien hoeveel vertrouwen mensen hebben in instituten als politiek en media.

We beschrijven in het eerste hoofdstuk de veranderingen die van invloed zijn op de media en uiteindelijk de journalistiek. Om een goed beeld te krijgen van hoe het huidige Nederlandse mediagedrag eruitziet, verwijzen we naar het onderzoek Media: tijd in beeld, van het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Verder is het interessant om te lezen hoe staatssecretaris Sander Dekker aankijkt tegen de veranderingen in de media en de rol daarbinnen voor de publieke omroep. Lees daarvoor bijvoorbeeld zijn kamerbrief uit 2014. Ten slotte zijn er enkele interessante rapporten die kijken naar de (mogelijke) toekomst van nieuws en media. De BBC schreef Future of News en het Stimuleringsfonds voorde Journalistiek deed een uitgebreide scenarioverkenning van het journalistieke landschap anno 2025. Digital Strategist Nic Newman, ten slotte, geeft een aantal heel rake observaties van het heden en enkele interessante voorspellingen voor de toekomst