Nederland herdenkt Holocaust

In Nederland wordt elke laatste zondag van januari de Holocaust herdacht, de systematische vervolging en uitroeiing van vooral Joodse burgers door de nazi’s voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Nationale Holocaust Herdenking, in het Wertheimpark in Amsterdam, is ’s ochtends rechtstreeks te zien op NPO 2. De avonduitzending biedt niet alleen een terugblik op de herdenking, maar besteedt ook aandacht aan onder andere de Wannsee-conferentie, in januari 75 jaar geleden. Op deze bijeenkomst van hoge SS’ers en ambtenaren werd bepaald hoe Hitlers definitieve ‘oplossing’ van het Jodenvraagstuk concreet moest worden uitgevoerd.
Beide uitzendingen worden gepresenteerd door Rob Trip.

Het rechtstreekse verslag van de herdenking draait om de kransleggingen en de toespraken bij het Spiegelmonument ‘Nooit meer Auschwitz’ in het Wertheimpark. Bij de herdenking zijn ook overlevenden van de Holocaust aanwezig.

’s Avonds komt de uitzending uit de Hollandsche Schouwburg, 250 meter verderop. 75 jaar geleden – in juli 1942 – werd dit theater door de nazi’s gevorderd en in gebruik genomen als verzamelplaats voor vele tienduizenden Joden, die daarvandaan op transport zouden worden gesteld naar de concentratie- en vernietigingskampen. In een reportage vertelt een overlevende over de gruwelen van toen.

Presentator Rob Trip praat met hoogleraar Holocaust- en Genocidestudies Johannes Houwink ten Cate en met historicus Katie Digan, die een boek schreef over de locatie van de Wannsee-conferentie als plek voor herdenking en herinnering. Ook is er een reportage te zien over de betekenis van de Wannsee-conferentie, opgenomen op de locatie zelf: een statig landhuis aan de Wannsee in Berlijn.

Online
In een Online-special besteedt de NOS aandacht aan de Holocaust. Op NOS.nl, via de NOS-app, op Facebook en op Instagram worden op interactieve wijze de verhalen van Holocaust-overlevenden verteld. Niet door henzelf, maar door hun kleinkinderen. Ook is er een special over de Wannsee-conferentie.

De nationale Holocaustherdenking sluit aan bij de internationale Holocaust Memorial Day op 27 januari. Op die dag in 1945 werd vernietigingskamp Auschwitz bevrijd. In 2005 stelden de Verenigde Naties 27 januari in als wereldwijde herdenkingsdag voor de slachtoffers van de Holocaust en andere genociden.
Tussen 1933 en 1945 zijn naar schatting zes miljoen Joden, honderdduizenden Sinti en Roma, homoseksuelen, gehandicapten, Jehova’s Getuigen en andere vervolgden omgebracht door de nazi’s. Van alle concentratie- en vernietigingskampen werden in Auschwitz de meeste mensen vermoord. Auschwitz is daardoor uitgegroeid tot universeel symbool voor de massavernietiging van onschuldige burgers. Van de 140.000 Joden die in 1940 in Nederland woonden, hebben er 102.000 de oorlog niet overleefd.

NOS Nationale Holocaust Herdenking
Zondag 29 januari
11.00-12.16 uur, NPO 1
19.22-20.07 uur, NPO 2