De NOS doet aangifte tegen een man die enkele dagen geleden via sociale media een filmpje verspreidde waarin NOS-collega’s en andere journalisten werden bedreigd. Het is niet de eerste keer dat we aangifte doen wegens bedreiging of soortgelijke uitingen, want de veiligheid van onze collega`s en onze journalistieke vrijheid vinden we essentieel. De onafhankelijke journalistiek is een fundamentele waarde in onze democratie, want de democratie kan alleen functioneren als er een brede, pluriforme, onafhankelijke journalistiek bestaat die in vrijheid kan opereren.
De veiligheid van journalisten en technici is al enkele jaren een issue in de journalistiek en ook steeds meer een maatschappelijk issue. Om de veiligheid van journalisten te verbeteren werd PersVeilig opgericht (PersVeilig is een gezamenlijk initiatief van de NVJ, het Genootschap van Hoofdredacteuren, de Politie en het Openbaar Ministerie en heeft tot doel de positie van journalisten te versterken tegen geweld en agressie op straat, op social media en/of via juridische claims). Persveilig ondersteunt journalisten en maakt zichtbaar onder welke omstandigheden journalisten moeten opereren.
De werkomstandigheden van journalisten staan steeds meer onder druk. De voorbeelden zijn bekend: het werk letterlijk onmogelijk maken, bedreigen, intimideren, framen, doelbewust leugens verspreiden, uitschelden, vooral online ook. Los van wat het voor de individuele collega betekent (en onderschat dat niet) is het gevolg vooral ook dat onderwerpen uit de weg moeten worden gegaan en dat mensen niet aan het woord kunnen worden gelaten.
Die druk is er al langer maar lijkt verder toe te nemen. De demonstratie van afgelopen zondag in Amsterdam bijvoorbeeld was ook weer zo`n moment dat we alleen op afstand en uiterst omzichtig konden opereren.
Als redactie geven we steeds meer geld uit aan onze veiligheid. Hier in Nederland, maar ook in het buitenland, zoals tijdens het verslaan van de machtsoverdracht in de VS. Dat is geld dat we niet kunnen besteden aan onze journalistiek opdracht. Kwaliteitsvolle onafhankelijke journalistiek heeft zijn prijs. Letterlijk en figuurlijk, menselijk en maatschappelijk. De meldingen op Persveilig, de aangifte die wij nu doen, de aangiften die allerlei journalisten doen, betreffen meestal één gebeurtenis en veelal slechts enkele collega`s, maar ze staan voor de noodzaak om steeds weer te moeten blijven opkomen voor de journalistiek als fundamentele maatschappelijke waarde.
Marcel GelauffHoofdredacteur NOS Nieuws