NOS Ombudsman behandelt klacht ‘Rotterdamse primeur’

Op maandag 28 september jl. werd bij NOS Ombudsman Margo Smit een klacht neergelegd. Dit nadat enkele rechtstreekse contacten met de betrokken journalist het ongenoegen van klager over de berichtgeving niet hadden kunnen wegnemen. Citaat uit mail van klager: “de onzorgvuldige handelwijze van [de regiocorrespondent Rotterdam/Den Haag] en het zonder enige inzage waarom, niet aanpassen van het NOS-bericht over een ‘zogenaamde primeur in de Rotterdamse haven’“. De klacht besloeg drie aspecten, die hieronder afzonderlijk besproken worden.

Onzorgvuldig handelen
Allereerst werd de regiocorrespondent onzorgvuldig handelen verweten inzake het artikel Drijvend park moet oude Rotterdamse haven vergroenen. Volgens klager zou de regiocorrespondent in het bericht de suggestie wekken dat het hier een primeur betreft en er geen andere leveranciers van drijvende parken zijn. Er zijn, zo schreef klager, immers “al lang drijvende parkjes en filters”, onder meer aangelegd samen met het bedrijf van de klager.

Het artikel gebruikt inderdaad in de eerste alinea de term ‘primeur’ voor de Rotterdamse tuin, en laat de zinsnede ‘eerste in Europa’ uit de mond komen van de Rotterdamse initiatiefnemer. De term ‘primeur’ is bij bewerking voor de website in het artikel geslopen, zonder na te gaan of er elders niet eerder een drijvende tuin was aangelegd.

In zoverre is de klacht gegrond dat de tekst op NOS.nl niet zorgvuldig was.

Suggestie uniek initiatief
Daarnaast stelde de klager dat de journalist in het bericht – ten onrechte – suggereerde dat er geen andere initiatieven op het vlak van drijvende tuinen zijn. Maar die suggestie staat niet in het artikel. De journalist doet in dit artikel over het Rotterdamse initiatief geen enkele uitspraak hierover: noch over het wel, noch over het niet bestaan van andere initiatieven. Daar gaat het artikel simpelweg niet over.

Dit aspect van de klacht heeft dan ook geen grond.

Het is de vrijheid van de journalist om hem bekende informatie te verwerken of weg te laten, zo lang dit de feiten geen geweld aan doet. Het Rotterdamse initiatief een ‘primeur’ noemen doet dat wel. Maar het artikel niet wijden aan andere initiatieven dan het Rotterdamse doet dat niet, aangezien het bericht daar niet over gaat.

De inhoud van het bericht is het resultaat van de journalistieke afweging van de maker en valt binnen de vrijheid van de journalist. Klager eiste dat zijn eigen bedrijf alsnog in het artikel genoemd zou worden. Maar dit is niet opportuun. Geen enkele instantie of persoon kan eisen stellen aan journalistieke inhoud, anders dan dat deze correct moet zijn. Dat klager het bericht wellicht onvolledig vindt omdat andere initiatieven dan het Rotterdamse niet genoemd worden is zijn goed recht, maar maakt het artikel inhoudelijk verder nog niet onjuist

Niet aanpassen bericht
Verder verwijt klager de journalist dat deze geen inzage heeft gegeven in zijn handelwijze bij het al dan niet aanpassen van het bericht nadat klager de redactie benaderde over het zijns inziens onterechte gebruik van het woord ‘primeur’. Echter, er is diverse malen telefonisch contact geweest tussen klager en de journalist. Daarin heeft deze uitgelegd wat zijn journalistieke afwegingen waren, en waarom het artikel was zoals het was.

Klager vond deze uitleg niet voldoende. Dat kan uiteraard, maar hij kan niet stellen dat de journalist geen enkele inzage heeft gegeven in zijn overwegingen, zij hebben elkaar immers meermalen en uitgebreid gesproken.

Dit aspect van de klacht heeft dan ook geen grond.

Aanbeveling
Navraag bij de regiocorrespondent leert dat zijn artikel de insteek had moeten hebben dat er niet eerder een initiatief was om drijvende tuinen aan te leggen van de schaal waarop in Rotterdam gewerkt wordt (een kilometer, in die zin is er wel sprake van een ‘primeur’), en tevens dat daarvoor vanuit het buitenland grote belangstelling is. Door bij bewerking van de originele tekst voor publicatie op de site in de eerste alinea het woord ‘primeur’ te gebruiken zonder de schaalvermelding erbij te zetten werd onterecht de suggestie gewekt dat er nergens anders drijvende tuinen bestaan.                      

Het advies van de ombudsman is geweest om woorden als ‘primeur’ te vermijden tenzij glashelder is dat daar daadwerkelijk sprake van is, iets dat de maker ook al uit eigen beweging aangaf. Ten overvloede: indien een ander dan de schrijver van een bericht de bewerking voor publicatie op NOS.nl op zich neemt dient bij de oorspronkelijke maker gecheckt te worden of die bewerking nog steeds de lading dekt.

Mijns inziens had een verwijzing naar de omvang van de pilot in de NOS Herstelrubriek (op NOS.nl) een mogelijkheid kunnen zijn het bericht van de onterechte lading ‘primeur’ te ontdoen.