Referendum over Oekraïne

Veel discussie was er over het besluit van NOS Nieuws om overdag, tijdens het referendum over het Associatieverdrag met Oekraïne, onderzoeksbureau Ipsos geen tussenstanden over de opkomst aan de NOS te laten rapporteren.

Onze gedachte was dat de opkomstgrens van 30 procent in zo’n grote mate strategisch stemmen leek op te roepen, dat een opkomstpeiling bij stembureaus overdag in opdracht van de NOS (hoe nauwkeurig Ipsos dat ook doet), de uitkomst van het referendum substantieel zou kunnen beïnvloeden. Dat wilden we niet en daarom hielden we het bij de tussenstanden zoals gemeenten die zelf meldden.

Zuiverder kan het niet zou je zeggen (en zo voelt het ook nu nog), maar veel mensen waren blijkbaar zo gewend aan die tussenstanden van Ipsos via de NOS, dat ze niet zonder wilden. Dat mechanisme hebben we wel onderschat. Misschien hadden we in de aanloop naar het referendum nog meer nadruk op ons streven naar journalistieke zuiverheid moeten leggen. 

Wat betekent dit voor een volgende keer?
In maart 2017 zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. De opkomst zal het stemgedrag dan nauwelijks of niet beïnvloeden dus lijkt het logisch Ipsos dan net als vroeger om tussenstanden te vragen. En met betrekking tot het eerstvolgende referendum eerst maar eens afwachten of de opkomst dan nog steeds zo’n issue is. Er zijn al plannen in de maak om die grens van 30 procent af te schaffen.

Het beste zou natuurlijk zijn als we voortaan elektronisch kunnen stemmen. Stemmen gaat in Nederland nu nog steeds alsof we in de jaren vijftig leven. Zo spoedig mogelijk moderniseren zou veel oplossen. We betalen via een app, doen de belasting via een app en boeken vakanties via een app. Waarom zou stemmen dan niet kunnen? Democratie per app anno 2017 zal wel niet meer lukken, maar democratie per app anno 2018 is een mooie ambitie. Dan kunnen we de hele dag live met z’n allen de echte tussenstand bijhouden (per gemeente graag) en weet iedereen klokslag 21.00 uur precies waar hij aan toe is.

[Hoofdredactie NOS Nieuws]

_{Foto’s ANP}