Waarom geen Ombudsvrouw?

Sinds 1 augustus is de NOS Ombudsman weer één mens. Die zich volop aan het inwerken is. Maar die ook allereerst haar dank uitspreekt aan de Commissie die deze taak de afgelopen jaren heeft vervuld. En zich vervolgens even kort wil voorstellen. Een eerste blog dus, van Ombudsman Margo Smit.

“Waarom geen ‘ombudsvrouw’?” is meestal de eerste vraag als ik me in mijn nieuwe functie presenteer. Omdat ik graag de internationaal gangbare term wil hanteren, afkomstig uit de Zweedse praktijk. In het Zweeds betekent ‘man’ zoveel als ‘één persoon’, waarmee ‘ombudsman’ dus een titel is die onafhankelijk is van het geslacht van de drager. En daar kan ik dan onmiddellijk mijn persoonlijke onafhankelijkheidsverklaring aan koppelen.

Verantwoording
Als Ombudsman van de NOS behandel ik allereerst (maar niet alleen) klachten van het publiek over de berichtgeving van de NOS. Of het nu om een evenement als Sail, een sportuitzending of een nieuwsbulletin gaat, in een radioverslag, een tv-uitzending of een bericht op Teletekst, NOS-app of NOS-site: de NOS wil graag met het publiek communiceren en verantwoording afleggen over wat we doen. Niet alleen om tips of complimenten in ontvangst te nemen, zeker ook als er klachten zijn.

Daarnaast kan ik de redacties en directie van de NOS adviseren over journalistieke zaken. ‘Gevraagd en ongevraagd’, zegt het profiel zo mooi. Het publiek moet erop kunnen vertrouwen dat de NOS kwaliteitsjournalistiek levert: urgent, goed gecheckt, met zorg gemaakt, voor een breed publiek en altijd toegankelijk. Als Ombudsman zie ik daarop toe, onafhankelijk van directie en redacties. Die dan mogelijk vast niet altijd blij met me zullen zijn in de toekomst. Bij een organisatie die dagelijks zo veel berichten de wereld in zendt worden onvermijdelijk fouten gemaakt. En zal de verslaglegging vragen of verschillen van mening oproepen.

Belangrijk
“Waarom wil je dan toch zo’n baan doen?” is dan ook al snel de volgende vraag die ik krijg. Omdat de NOS voor zoveel Nederlanders zo’n belangrijke nieuws- en informatiebron is dat het er toe doet hoe goed die berichtgeving is. Aan het hoog houden (wellicht volgens criticasters: aan het verhogen) van die kwaliteit een bijdrage te kunnen leveren is mooi werk.

Het doel van journalistiek, zo zei een gewaardeerd hoogleraar journalistiek elk jaar tegen de nieuw-binnengekomen studenten, is mensen betrouwbare informatie geven die ze nodig hebben om zich vrij te voelen en hun leven te kunnen organiseren. Dat is geen sinecure, en moet dus ook niet licht worden opgevat. Dat de NOS dat niet doet, moge (mede) blijken uit de wens over die berichtgeving verantwoording af te leggen. Niet alleen door de makers ervan  (die zeer betrokken zijn, en dat is maar goed ook!) maar ook door een onafhankelijk persoon.

Door één Ombudsman, dus.