NOS Radio Tour de France

NOS Radio Tour de France

Van sommige programma’s kun je met recht zeggen dat ze een instituut zijn geworden. Dat geldt zeker voor NOS Radio Tour de France. Sinds 1970 (met enkele jaren onderbreking) worden wielerfans via de radio op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen in ‘s werelds grootste wielerronde. Met live-verslag vanaf de motor, de commentaarposities aan de finish, en de presentatie vanuit de studio in Hilversum. Dat afgewisseld met muziek en luchtige informatie. Herkenbaar door de tunes, de Tourartiest en het zomerse sfeertje.

Vanaf de jaren dertig waren er reportages vanuit de Tour te horen op de Nederlandse radio. In de jaren zestig werkten de voorlopers van de NOS tijdens de Tour de France samen met de Belgische BRT. Daaraan kwam in 1969 een einde na beschuldigingen over en weer dat het verslag te nationaal getint zou zijn. In 1970 kwam er op initiatief van Kees Buurman een horizontaal geprogrammeerde dagelijkse uitzending op Hilversum 3: Radio Tour de France. Van maandag tot zaterdag van 13.00 tot 17.00 uur en op zondag reportages in Langs de Lijn. De NOS stuurde Theo Koomen en Fred Racké naar Frankrijk om dagelijks verslag te doen van de Tour. Commentaar kwam van Barend Barendse.

Het programma werd meteen een hit. Gemiddeld 1.350.000 luisteraars en een luisterdichtheid van 15 procent. Twee keer zo veel als anders op de zender. Toen de NOS in 1971 een tweede editie plande, stuitte dat op verzet van de vier grote omroepen, AVRO, KRO, NCRV en VARA, die niet de indruk wilden laten ontstaan dat alleen de NOS in staat was om aantrekkelijke muziek op de radio te brengen. In 1971 werd teruggegrepen op de formule van 1969, waarbij de NOS met flitsen uit de Tour inbrak bij de uitzendingen van de omroepen op Hilversum 3.

Omdat die vorm toch niet voldeed, werd in 1972 besloten het format van Radio Tour de France weer uit de kast te halen, met een gezamenlijke pool van diskjockeys: Felix Meurders, Herman Stok, Vincent van Engelen, Eddy Becker en Joost den Draaijer. Theo Koomen bleef vanwege de gevolgen van een auto-ongeluk in Nederland. Zijn plaats werd ingenomen door Henk Terlingen.

In 1973, met de Tourstart in Scheveningen, was het door gekibbel binnen de omroep weer niet mogelijk om een gezamenlijke uitzending op de zender te krijgen. Daarom kwamen er weer reportages in de reguliere uitzendingen. Zeven bekende tv-persoonlijkheden werden uitgenodigd om vanuit de Tour verslag te doen: Koos Postema, Willem Duys, Ton van Duinhoven, Joost den Draaijer, Henk Molenberg, Willy Alberti en Paul Meier.

Pas in 1977, toen de scheve verhoudingen tussen de omroepen wat waren bijgetrokken, was er opnieuw ruimte voor de Radio Tour de France-formule. Met Felix Meurders, Vincent van Engelen en Joost den Draayer, aangevuld met de nieuwe presentatoren Ferry Maat en Tom Blom. De NOS zette in dat jaar voor het eerst een vliegtuigje in als verbindingsstation tussen de studio in Hilversum en de verslaggevers op de motor en in de auto’s. De Tour-reportages werden afgewisseld met verslagen van andere grote sportevenementen, zoals Wimbledon, het EK Honkbal in Haarlem, het NK Zwemmen in Amersfoort en het Skûtsjesilen. Het was de laatste keer dat Radio Tour de France op Hilversum 3 te horen was.

Met de presentatoren Fred Racké, Koos Postema en Klaas Samplonius verhuisde Radio Tour de France in 1979 naar Hilversum1, als gevolg van de zenderprofilering. Een jaar later bleek, met een luisterdichtheid van 3.500.000 nog maar eens hoe populair het programma was geworden. In dat jaar waren de uitzendingen voor het eerst ook te beluisteren via de Wereldomroep, die op de kortegolf uitzond.

Het programma zelf kreeg in die jaren een meer Frans tintje doordat muzieksamensteller Herman van der Velden bekende Franse chansons gebruikte voor de jingles. Ook werd de Tourquiz geïntroduceerd. Eerst konden luisteraars telefonisch aan het spelletje meedoen, maar al snel waren er zo veel bellers dat het hele interlokale telefoonverkeer in Midden-Nederland werd platgelegd. Als gevolg daarvan werd besloten dat de deelnemers hun antwoorden per briefkaart moesten inzenden.

Naast wedstrijdverslagen en muziek waren er vooral in de jare tachtig vaste programma-onderdelen, zoals de Kneetstory, een humoristische column van wielrenner Gerrie Knetemann, vlak nadat hij gefinisht was. Ook chauffeur en oud-renner Gerard Koel verzorgde een column, net als NOS-presentator Philip Freriks. Later was er Tourblik, een analyse van de etappe door oud-wielrenner Henk Lubberding.

In 1990 viel de Tour samen met het WK Voetbal in Italië, en kwam er een gezamenlijk programma onder de titel RadiOlanda, onder meer met deelname van de Wereldomroep en Veronica. Oud-wielrenner Teun van Vliet maakte zijn debuut als verslaggever, en na een afwezigheid van tien jaar was ook verslaggever Hans Prakke weer van de partij.

Annette van Trigt was in 1998 de eerste vrouwelijke presentator van Radio Tour de France. De twee jaren daarna werd haar plaats ingenomen door Clairy Polak. Gio Lippens keerde in 2005 terug als motorverslaggever voor radio en televisie. Een jaar later haalde hij zelf het nieuws toen hij achterop de motor onderuitging tijdens de afdaling van de Col de Soudet. Verslaggever Jacques Chapel was in 2007 voor de 28e en laatste keer mee in de NOS Tourkaravaan. Vlak voor de Tourstart in 2008 overleed hij op 62-jarige leeftijd. In 2010, tijdens het 40-jarig jubileum van Radio Tour de France, was de start in Rotterdam. Dione de Graaff, die dat jaar voor het eerst presenteerde, ontving elke dag een oud-medewerker in het programma.

In 2012 besloot de NOS vanwege de vele sportevenementen dat jaar (EK Voetbal, Wimbledon, Olympische Spelen en de Tour) een algemeen programma te maken onder de naam NOS Studio Sportzomer. Een jaar later was Radio Tour de France weer terug. Na het vertrek van presentator Tom van ‘t Hek werd Jurgen van den Berg in 2014 naast Dione de Graaff presentator. In 2015 maakte Robbert Meeder zijn debuut.

Deel dit artikel