De taal van de NOS
Met enige regelmaat krijgen we bij de NOS vragen over ons taalgebruik. Welke spelling volgen we? Wat is onze stijl? Wanneer introduceren we nieuwe woorden in onze berichtgeving? En hoe gaan we om met woorden waarvan de connotatie niet voor iedereen hetzelfde is?
Een van onze uitgangspunten is dat onze taal toegankelijk en inclusief moet zijn. Op al onze platformen geldt dat we vlotte en alledaagse taal willen gebruiken. Dat betekent niet overal hetzelfde. Zo kun je in je spreektaal op de radio bijvoorbeeld vaak wat losser zijn in je woordkeuze dan in een geschreven artikel voor de website. Maar altijd geldt dat we rekening houden met woorden en uitdrukkingen die zijn ingeburgerd en die voor onze brede doelgroep vertrouwd klinken. Voorbeeld: we gebruiken het woord piloot, terwijl we weten dat de sector spreekt van gezagvoerder of vlieger.
Maar taal verandert ook. Bij de NOS wachten we bij voorkeur altijd even af of nieuw taalgebruik daadwerkelijk beklijft in het Nederlandse taalgebied. Als dat zo is, nemen wij het ook over. Zo is het inmiddels heel gebruikelijk om ook in het basisonderwijs te spreken van leraren in plaats van juffen en meesters. Ander voorbeeld is het verdwijnen van de vrouwelijke vorm bij functies als redacteur (i.p.v. redactrice) of directeur (i.p.v. directrice).
Ook volgen we nauwlettend taalkwesties die onderdeel zijn van discussies in de samenleving. Zo heeft maatschappelijk debat ertoe geleid dat we ook bij de NOS bij voorkeur spreken van tot slaaf gemaakte in plaats van slaaf, gebruiken we al een paar jaar wit in plaats van blank als het gaat om huidskleur, en zullen we waar dat de begrijpelijkheid van verhalen niet in de weg staat non-binaire voornaamwoorden hanteren bij mensen die man noch vrouw zijn. Omdat dit laatste nog niet heel breed in de samenleving wordt gedaan, zullen we voorlopig wel uitleggen waarom we iemand hen noemen in plaats van hij of zij.
Tot slot volgen we voor de reguliere spellingkwesties de officiële Groene Spelling van de Taalunie. Voor de schrijfwijze van geografische namen maakt de NOS gebruik van het overzicht Buitenlandse aardrijkskundige namen in het Nederlands, eveneens van de Taalunie. Waar deze site de keuze laat tussen de oe en u, zoals bij Soedan/Sudan, kiest de NOS voor de schrijfwijze met een u.
Bij namen van organisaties hanteert de NOS zo veel mogelijk het donorprincipe – dus we gebruiken de schrijfwijze waarvoor een organisatie zelf heeft gekozen. Ook hier geldt dat we soms van deze regel afwijken, vooral als we vinden dat dat de leesbaarheid verbetert.
Fouten en suggesties Heeft u een vraag of opmerking over taalgebruik van de NOS op radio, televisie of online? Of komt u ergens een inhoudelijke fout tegen? Dan wordt een mailtje naar tikfout@nos.nl altijd gewaardeerd. Een (tik)fout in een sportbericht geconstateerd? U kunt de redactie helpen met een mailtje aan: tikfout.sport@nos.nl.