4 mei docu: Het verhaal van vrouwenkamp Ravensbrück

Ravensbrück is een van de minder bekende concentratiekampen van de nazi’s. Het wordt een vrouwenkamp genoemd, omdat er voornamelijk vrouwen gevangen werden gehouden (ruim 120.000 tegen zo’n 20.000 mannen). De gevangenen kwamen uit tientallen landen. Het ging vooral om verzetsstrijders en politieke gevangenen, maar ook om onder anderen Jehova’s en zogeheten asocialen. Tussen de 800 en 1000 van hen waren Nederlandse vrouwen.

De gevangenen moesten onder de gruwelijkste omstandigheden dwangarbeid verrichten, van hygiëne was nauwelijks sprake, mishandelingen waren aan de orde van de dag en vooral Poolse vrouwen waren slachtoffer van medische experimenten. Wie ziek was, liep grote kans te worden vermoord. De NOS 4 mei-documentaire vertelt het verhaal van Ravensbrück aan de hand van getuigenissen en tekeningen uit het kamp.

Zo vertelt oud-directrice Insa Eschebach van het Duitse Herinneringscentrum Ravensbrück onder meer over wat voor soort kamp het was, wie er zaten opgesloten en waarom. Daarnaast zijn er de getuigenissen van twee overlevenden: de 101-jarige Selma van de Perre, die na de oorlog haar leven in Londen weer opbouwde, en de Française Lili Keller-Rosenberg uit Lille.

De inmiddels overleden Aat Breur maakte in het kamp een groot aantal tekeningen die de mensonterende omstandigheden illustreren. In de documentaire wordt haar kleinzoon Gerben gevolgd, die een bezoek bracht aan de overblijfselen van het kamp. Over zijn oma zegt Gerben: “Het tekenen was ook een bepaalde manier van verzet voor haar. Het was verboden, maar zo kon ze wel iets doen wat heel belangrijk was. Ze kon met haar tekeningen bewijzen wat er in dat kamp gebeurde. Maar ze kon ook de herinnering aan al die vrouwen die vermoord werden, en verdwenen, levend houden.”

NOS Getekend door Ravensbrück
Zaterdag 4 mei, 20.50-21.26 uur, NPO 2 (en wereldwijd om 21.00 uur via BVN)

Foto: Mahn- und Gedenkstätte Ravensbrück