65 jaar Molukkers in Nederland

Op de kop af 65 jaar geleden arriveerde in Rotterdam de Kota Inten, met aan boord 900 Molukkers (of Ambonezen, zoals ze toen werden genoemd). Er zouden er dat eerste halfjaar van 1951 nog ruim 11.500 volgen, in twaalf grote scheepstransporten vanuit Java. Gezinnen waarvan de mannen – vaak van vader op zoon – hadden gediend in Nederlandse krijgsdienst: bij het KNIL (Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger) of de Koninklijke Marine.

Tijdens de politionele acties hadden ze gestreden tegen de onafhankelijkheidsstrijders onder leiding van Soekarno, reden waarom ze door veel Indonesiërs werden gezien als handlangers van de koloniale onderdrukker. En reden waarom een groot aantal van hen naar Nederland kwam. Tijdelijk, zo was de bedoeling, want bij de onderhandelingen over onafhankelijkheid van Indonesië was bedongen dat de Molukken een vorm van zelfbeschikking zouden krijgen. Maar daar kwam niets van terecht en de Molukkers bleven hier.

De tweede generatie Molukkers deed van zich spreken met soms dodelijke gijzelingsacties, zoals de treinkapingen bij Wijster en De Punt in de jaren 70. Inmiddels zijn de Molukkers al vier generaties in Nederland.

In de rechtstreekse uitzending vanuit woonoord De Lunetten in Vught (een van de eerste opvangplekken voor de net gearriveerde Molukkers) ontvangt presentator Herman van der Zandt gasten en musici uit de Molukse gemeenschap. Onder hen zijn Rocky Tuhuteru, lid van de Raad van Cultuur (beter bekend als televisie- en radiopresentator) en Fridus Steijlen, de auteur van een standaardwerk over de Molukse geschiedenis in Nederland. Aan de hand van een portret van één Molukse familie wordt het verhaal van de vier generaties verteld. Ook is er een reportage over het opvangkamp in Vught dat in de Tweede Wereldoorlog een ‘Durchgangslager’ was van de nazi’s en vanaf 1951 dienst deed als zogenoemd Moluks ‘woonoord’.

NOS 65 jaar Molukkers in Nederland
Presentatie: Herman van der Zandt
Maandag 21 maart, 20.55-21.55 uur, NPO 2

^{[Foto: Stichting Moluks Museum]}

Hieronder ziet u een pagina van Lab.nos.nl. Die heeft een site ontworpen waarop een Molukse barak uit het woonoord in het Brabantse Lage Mierde is te zien. De barak is 360 graden te draaien en is ingericht zoals die eruitzag in de jaren vijftig. Klik op diverse video’s voor korte verhalen van vroeger en nu over de Molukkers in Nederland. Met onder meer hun aankomst in Rotterdam, wonen in kamp Lunetten, de liefde voor muziek en oud-Ajax-voetballer Simon Tahamata.