NOS-documentaire over 75 jaar NAVO

Aan de vooravond van de NAVO-top in Washington D.C. zendt de NOS een documentaire uit over de 75-jarige NAVO.  Presentator Annechien Steenhuizen gaat naar de politieke hoofdzetel in Brussel, reist mee met de internationale NAVO-oefening Steadfast Defender en brengt een uniek bezoek aan het onbekende, maar belangrijke Nederlandse hoofdkwartier van de NAVO in het Limburgse Brunssum. Over verleden, heden en toekomst van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie.

Annechien Steenhuizen is bij de afsluiting van de grootste oefening in de geschiedenis van de NAVO: operatie Steadfast Defender, waaraan 90.000 manschappen uit alle lidstaten meedoen. Militair historicus Christ Klep neemt de geschiedenis van de NAVO kritisch onder de loep. Zo neemt hij de kijker mee naar de IJssellinie: ooit het geheime wapen dat ons land zou moeten beschermen tegen het ‘Rode Gevaar’, de Sovjet-Unie. De 127 kilometer lange strook land van Kampen tot Nijmegen, die onder water zou komen te staan, is inmiddels een ruïne.

In een voormalige staatsmijn in Brunssum bevindt zich sinds 1967 één van de drie hoofdkwartieren van de NAVO. Vanaf die plek houdt de NAVO permanent een deel van het NAVO-grondgebied in de gaten: te land, ter zee, in de lucht, in de ruimte én online. Het doel is afschrikken en – indien nodig – het verdedigen van het NAVO-grondgebied in Centraal- en Noordoost-Europa.

Annechien bezoekt oud-NAVO-secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer en de Nederlandse admiraal Rob Bauer, de hoogste militair van de verdragsorganisatie.

De NAVO, opgericht in 1949 – tijdens de Koude Oorlog – om tegenwicht te bieden aan de toenmalige Sovjet-Unie, heeft als leidraad: een aanval tegen één is een aanval tegen allen (artikel 5 uit het verdrag). De organisatie ging van twaalf landen – inclusief Nederland – toen naar tweeëndertig nu. Finland en Zweden als laatste en heel recent, want naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne. Die oorlog, die direct aan de grens met lidstaten wordt gevoerd, en oplopende spanningen over de hele wereld houden de NAVO relevant. Maar wat weten we eigenlijk van de organisatie? NOS 75 jaar NAVO belicht de geschiedenis – wat goed ging en wat niet en hoe de NAVO zichzelf telkens een nieuwe missie gaf – en de toekomst, aan de hand van grote en kleine verhalen. Van Brussel tot Brunssum.

NOS 75 jaar NAVO
Zondag 7 juli, 20.17-21.08 uur, NPO 2 (hh 22.55-23.45 uur, NPO 1; 20.25-21.15 uur wereldwijd via BVN)

Foto: Annechien Steenhuizen bij de operatie Steadfast Defender (NOS/Hans Duran)